Θέμα: Κατεπείγουσα ανάγκη ενίσχυσης με μόνιμο προσωπικό.
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Θα θέλαμε καταρχάς να εκφράσουμε τις θερμές μας ευχαριστίες για την έκδοση της προκήρυξης 3Κ/2025, μέσω της οποίας θα ενισχυθούν με προσωπικό κρίσιμες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και των κατά τόπους Εφορειών Αρχαιοτήτων. Ωστόσο, η εμπειρία της καθημερινής λειτουργίας στους Αρχαιολογικούς χώρους και τα Μουσεία καταδεικνύει ότι η εν λόγω στελέχωση, αν και καλοδεχούμενη, δεν επαρκεί για την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων αναγκών.
Συγκεκριμένα, τα προηγούμενα έτη, αλλά και κατά το τελευταίο διάστημα, έχουν σημειωθεί σημαντικές συνταξιοδοτήσεις προσωπικού, οι οποίες αναμένεται να ενταθούν εντός της επόμενης τριετίας. Οι αποχωρήσεις αυτές, δυστυχώς, δεν έχουν συνοδευτεί από αντίστοιχες προσλήψεις, γεγονός που δημιουργεί λειτουργικά κενά.
Αποτέλεσμα αυτής της υποστελέχωσης είναι:
1. Αδυναμία πλήρους λειτουργίας των χώρων.
Σε αρκετούς Αρχαιολογικούς χώρους και Μουσεία, αίθουσες ή ολόκληρα τμήματα παραμένουν κλειστά λόγω αδυναμίας κάλυψης βαρδιών. Αυτό έχει ως συνέπεια να αποχωρούν επισκέπτες απογοητευμένοι, πολλές φορές χωρίς να καταβάλουν αντίτιμο εισόδου, καθώς η εμπειρία που τους προσφέρεται είναι λειψή ή μη αντιπροσωπευτική της αξίας του μνημείου ή του μουσειακού συνόλου.
2. Άμεση οικονομική ζημία για το Δημόσιο.
Η περιορισμένη πρόσβαση των επισκεπτών σε μνημεία και εκθέματα έχει ευθεία αρνητική επίπτωση στα έσοδα των χώρων. Είναι εύλογο ότι, όταν ένας επισκέπτης αντιλαμβάνεται πως μεγάλο μέρος ενός χώρου ή μουσείου δεν είναι επισκέψιμο, συχνά αποφεύγει την αγορά εισιτηρίου ή αποχωρεί δυσαρεστημένος, γεγονός που πλήττει όχι μόνο τα δημόσια ταμεία αλλά και τη διεθνή εικόνα της χώρας μας ως πολιτιστικού προορισμού.
3. Περιορισμός προσβασιμότητας σε πολιτιστικά αγαθά.
Πολιτιστικοί χώροι μεγάλης ιστορικής και αρχαιολογικής σημασίας παραμένουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, κλειστοί επί μακρόν λόγω έλλειψης επαρκούς ανθρώπινου δυναμικού. Αυτό στερεί από το κοινό, το δικαίωμα στην πολιτιστική εμπειρία και την επαφή με την πολιτιστική κληρονομιά.
4. Ελλιπής ασφάλεια και προστασία των χώρων.
Η επάρκεια προσωπικού δεν συνδέεται μόνο με την επισκεψιμότητα, αλλά και με την ασφάλεια και προστασία των ίδιων των μνημείων και εκθεμάτων. Η φύλαξή τους καθίσταται πλημμελής, αυξάνοντας τον κίνδυνο φθορών, κλοπών, βανδαλισμών, αλλά και κινδύνων για τους ίδιους τους επισκέπτες, όπως επίσης, υποβαθμίζεται σημαντικά και η πυρασφάλεια των χώρων.
5. Δυσκολία στον ορθό σχεδιασμό πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Ο περιορισμένος αριθμός διαθέσιμου προσωπικού δυσχεραίνει σημαντικά και τον σχεδιασμό και την υλοποίηση βραδινών ή θερινών εκδηλώσεων, όπως οι καθιερωμένες «βραδιές πανσελήνου», που αποτελούν μοναδικές ευκαιρίες ανάδειξης των χώρων με συμμετοχή πλήθους πολιτών και τουριστών. Η μη επαρκής στελέχωση υπονομεύει τη βιωσιμότητα τέτοιων διοργανώσεων.
6. Πρόβλημα στον σωστό προγραμματισμό βαρδιών – λήψη αδειών και ρεπό.
Για όλους τους ανωτέρω λόγους, όπως επίσης και λόγω της ραγδαίας αύξησης της επισκεψιμότητας που καταγράφεται, όπου σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ξεπέρασε το 19% σε Μουσεία και Αρχαιολογικούς χώρους κατά το έτος 2024, καθίσταται σαφές πως είναι αναγκαία η άμεση προκήρυξη νέων θέσεων μόνιμου προσωπικού, καθώς οι ΣΟΧ δεν επαρκούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες των χώρων αφού είναι μια προσωρινή λύση κ με περιορισμένο αριθμό θέσεων, για τη βιωσιμότητα και την εύρυθμη λειτουργία των Αρχαιολογικών χώρων και Μουσείων της χώρας μας.
Ο πολιτισμός μας αποτελεί παγκόσμιο κεφάλαιο και ως τέτοιο οφείλουμε να τον διαχειριστούμε με τη μέγιστη υπευθυνότητα και φροντίδα. Σας καλούμε, λοιπόν, να δώσετε προτεραιότητα στο ζήτημα της ενίσχυσης του ανθρώπινου δυναμικού, πριν οι συνέπειες της υποστελέχωσης καταστούν μη αναστρέψιμες.
Παρακαλούμε, καθώς έχουμε υπολογίσει τα πραγματικά κενά πέραν των δηλωθέντων οργανικών κενών θέσεων να ξεπερνούν τις 2.500 χιλιάδες, όπως σταλεί από εσάς το αίτημα 1.000 θέσεων Φυλάκων Μουσείων και Αρχαιολογικών χώρων για τον προγραμματισμό του έτους 2026.